مجموعه خانه‌های صنعتی‌زاده مربوط به خانواده صنعتی از خانواده‌های اصیل و خیر کرمان است که به صورت موروثی  به نسل بعد منتقل شده است. آخرین بازمانده خانواده صنعتی‌زاده، همایون بود که تا آخرین لحظه عمرش در این مجموعه زندگی می‌کرد و بیش از پانزده سال پیش بدرود حیات گفت. در مجاورت مجموعه فوق باغ بزرگی وجود دارد که در آن گل‌های محمدی کاشته می‌شود و هم اکنون نیز این باغ در اختیار شرکت گلاب زهرا که مربوط به خانواده صنعتی‌زاده است، قرار دارد.

در گذشته در میان حیاط خانه پایاب آبی بوده که آب را برای مصارف خانواده تامین می‌کرده و هم اکنون روی این پایاب پوشیده شده است.

قدمت مجموعه مذکور به اواخر قاجار تا پهلوی اول برمی‌گردد،  قدیمی‌ترین بنای این مجموعه، کوشک قدیمی در ضلع جنوب غربی است که دارای ویژگی‌های معماری اوایل دوران قاجار و زندیه است.

مجموعه خانه‌های صنعتی‌زاده در گذشته در محله‌ای به نام والی آباد شهر کرمان واقع شده بود که این مجموعه اکنون در خیابان امام(ره) فعلی کرمان در کوچه شماره 2، شرقی 2 واقع شده است.

معماری شرکت گلاب زهرا

پلان بنای فوق به صورت L و شامل 6 اتاق است که امروز تبدیل به دفتر شرکت گلاب زهرا شده است، یک راهرو ورودی، هشتی، انبار و ایوانی جلوی اتاق‌ها است که با طاق نماهایی، فضای باز و بسته را از یکدیگر جدا می‌کند. بنای فوق دارای تزئینات آجری گل‌انداز در پیشانی طاق ایوان و خفته راسته در دو سوی طاق‌ها و شمشه‌گیری گچی برروی سیم گل سر در ورودی خانه است.

کوشک قدیمی

بنای مذکور را به لحاظ کارکرد تفریحی می‌توان کوشک نامید، با این تفاوت که عمارت بنا به جای قرار گرفتن در وسط، در گوشه (ضلع جنوبی) قرار گرفته است، که در مقابل آن باغ و انارستان جای دارد.

امروزه در بین باغ و سایر ساختمان‌های مجموعه، دیوارهایی با ارتفاع 1.5 متر کشیده شده که ارتباط فیزیکی را در عناصر تشکیل دهنده مجموعه را قطع کرده اما با وجود درهای کوچک، اهالی مجموعه می‌توانند با هم در ارتباط باشند.

ورودی کوشک از جبهه جنوب و دارای دری چوبی با سردری قدیمی و زیباست که در حال حاضر یک در آهنی ماشین‌رو در کنار آن ایجاد شده است. پس از عبور از ورودی قدیمی کوشک به فضای راهرو می‌رسیم که در حکم هشتی و کوشک بنا است. با عبور از این راهرو که تمام دید بیرون به درون خانه را مسدود می‌کند به حیاط عمارت و سپس به باغ می‌رسیم .

پلان این مجموعه نیز مانند پلان گلاب زهرا شکل L  دارد و خاص‌ترین فضای معماری آن قسمت جلوی اتاق مهمان ( شاه نشین) است که با طاق نماهایی در سه طرف به تمام باغ و مجموعه دید کلی دارد. ساختمان کوشک از دو اتاق برای استراحت و دو فضای خدماتی کوچک مربع شکل تشکیل می‌شود.

ویژگی‌های خانه‌های صنعتی زاده

این مجموعه مربوط به خانواده صنعتی‌زاده از بزرگ‌ترین خیرین پرورشگاه ساز شهر کرمان است و در حال حاضر در اختیار شرکت گلاب زهرا قرار دارد.

استاد علی اکبر صنعتی‌زاده، نقاش، مجسمه ساز معروف در همین مجموعه در دوره‌ای زندگی می‌کرد.

بنای مذکور در بافت تاریخی قرار گرفته است، مرحوم همایون صنعتی‌زاده نوه مرحوم صنعتی‌زاده بزرگ تا آخر عمرش در این مجموعه زندگی می‌کرد و شخصا مجموعه را مرمت کرد‌.

این بنا دارای سبک و الگوی معماری سنتی کرمان و یادآور خانه باغ‌های دوران قاجار و پهلوی کرمان است.

انتهای پیام/